Ervaringsverhalen

Home Tips van de onderwijsjurist

Siep van der Galiën is onderwijsrechtspecialist bij Hendrikx Advocaten in Mijdrecht. Als het gaat om medezeggenschap staat hij met name schoolbesturen bij. Maar ook voor schoolleiders en MR-leden heeft hij handige tips.

Welk advies geef je aan schoolbesturen?

‘Neem de medezeggenschap heel serieus. Betrek ze dus al vanaf het begin bij alles wat je doet. En dan maken die formele regels vaak niet zo heel veel meer uit. Want als er een conflict komt, dan is dat bijna altijd omdat een MR zich niet serieus genomen voelt of zich voor het blok gezet voelt. Dat moet je zien te voorkomen. Dat gebeurt nu ook meer dan een jaar of acht geleden, toen men de MR nog vaak iets lastigs vond. Nu wordt de MZ gezien als een mooi klankbord waar je echt wat aan hebt.’

Heb je nog een tip voor MR-leden?

‘Als ik een MR bijsta, zal ik altijd adviseren om niet direct op je rechten te wijzen, maar altijd eerst in gesprek te gaan. Leg uit wat je doel is. Als er bijvoorbeeld ineens iets gebeurt waar je niet bij betrokken bent, breng dat dan rustig ter sprake. Zeg bijvoorbeeld: “We waren daar graag bij betrokken. Dat gebeurt nu niet. Hoe kunnen we in de toekomst zorgen dat het anders gaat.” Dan krijg je een veel constructiever gesprek.’

Wat kun je nog meer doen om de samenwerking goed te houden?

‘Soms is het niet duidelijk of een onderwerp instemmings- of adviesplichtig is. Drijf zo’n interpretatiegeschil dan niet op de spits, maar leg het gewoon voor aan de Geschillencommissie. Die geven dan wel aan hoe het zit. En dan kun je weer verder samen. Maar wat zie je in de praktijk. Dat de ene partij zegt: “Wat jij zegt is niet waar en we doen het toch zo.” Dan krijg je dus een conflict.’

Zie je nog een rol voor de schoolleiding, anders dan die als vertegenwoordiger van het bevoegd gezag?

‘Ík denk dat de schoolleiding de MR kan gebruiken als input voor kennis. Maar ook om samen te bekijken hoe je ergens ouders bij kunt betrekken. Ouders worden vertegenwoordigd door de oudergeleding. Soms komt het voor dat de oudergeleding ergens mee instemt, terwijl andere ouders zich afvragen waarom. Om dat te voorkomen kun je als schoolleiding met de oudergeleding zorgen dat je de ouders er bij betrekt.’

‘Je ziet vaak in het primair onderwijs dat een school aan het begin van het schooljaar een combiklas moet instellen, bijvoorbeeld voor groep 5 en 6, wat ouders vaak niet prettig vinden. Mijn advies is dan om ruim vóór de zomervakantie samen met de oudergeleding een bijeenkomst voor de ouders te organiseren en het probleem voor te leggen. Leg uit wat de overwegingen zijn. Dan betrek je ouders ook echt bij de school.’

Wat voor advies zou je geven aan een school die een MR begint?

‘Wat je vaak ziet is dat de modellen voor medezeggenschapsraden één-op-één worden overgenomen. Maar het zijn maar modellen. Je kunt ook binnen de WMS kijken of je het anders kunt regelen. Kijk wat er nu werkelijk staat en bespreek dat met elkaar. Misschien wil je deelraden inrichten als je verschillende locaties hebt. Kijk goed wat je mogelijkheden zijn en als je dat niet weet, laat je dan adviseren.’

Zijn er nog kwesties waarbij echt een juridisch adviseur nodig is?

‘Je ziet steeds vaker scholen die willen samengaan met de kinderopvang, de zogeheten integrale kindercentra (IKC). Maar de medezeggenschap voor de kinderopvang is heel anders geregeld dan voor scholen. Als je die twee wilt integreren krijg je één medezeggenschap. Het is behoorlijk puzzelen hoe je dat inricht, want de kinderopvang valt onder de WOR en scholen onder de WMS. Dat is echt advocatenwerk.’