Alle kinderen moeten naar school kunnen, ook als er medische zorg of medisch handelen onder schooltijd nodig is. Althans, dat is het streven. Om medische handelingen te verrichten, is echter medisch bevoegd personeel nodig. Als de financiering van deze zorg niet goed is geregeld, kunnen scholen en leerlingen in de problemen komen. Waar moet je als ondersteuningsplanraad of GMR rekening mee houden? Lees het artikel.
Medisch handelen op school
Wie doet wat qua zorg?
Onderwijsondersteuning
Bekostiging zorg
Belang van het kind
Medisch handelen op school
Het medisch handelen op school vraagt de nodige aandacht. Een leraar mag volgens de wet bijvoorbeeld geen injecties toedienen. Ook niet als een arts daartoe opdracht geeft. Het mag in dat geval alleen wanneer die arts ‘toezicht’ en ‘tussenkomst’ kan garanderen. Dat betekent dat de arts lijfelijk in de buurt moet zijn of in ieder geval onmiddellijk ter plaatse moet kunnen zijn. Dat is in de meeste situaties geen realistische optie. Ook schoolpersoneel dat op verzoek van de ouders een medische handeling verricht, is wettelijk gezien in overtreding. Hoe draag je toch zorg voor goede zorg?
Stel jezelf als ondersteuningsplanraad (OPR) en/of de (G)MR de volgende vragen. De opmerkingen onder de vraag kunnen daarbij behulpzaam zijn.
Medisch handelen mag alleen door medisch bevoegd personeel. Is hiervoor een handreiking/protocol door het samenwerkingsverband of het schoolbestuur opgesteld?
Opmerking: Schoolbestuur en samenwerkingsverband zorgen dat noodzakelijke medische handelingen gedaan kunnen worden onder schooltijd. Uitvoering van medische handelingen onder schooltijd vindt altijd plaats door hiervoor gekwalificeerd personeel. Kijk dus naar de afspraken over verantwoordelijkheid en de aansprakelijkheid van medisch handelen.
Zijn er leerlingen binnen het samenwerkingsverband die niet naar school kunnen omdat de medische zorg niet geboden kan worden? Zo ja, wat zijn de knelpunten en hoe kunnen deze worden opgelost?
Opmerking: Zoek per leerling naar een oplossing. Zijn hier met alle partijen, ook de ouders, goede afspraken over gemaakt? Mogelijke afspraken zijn:
- Afspraken met onder andere GGD, zorginstellingen en wijkverpleging over het uitvoeren van medische handelingen op school;
- Ouders de mogelijkheid geven zelf de medische handelingen op school met hun kind te doen;
- Scholing van personeel gericht op uitvoeren bepaalde medische handelingen (vrijwillig);
- Bovenschools benoemen/inhuren van gekwalificeerd personeel voor bepaalde medische handelingen;
- Afspraken in het ‘Op Overeenstemming Gericht Overleg’ (OOGO) over bijdrages van gemeenten;
- Inzet consulent zieke kinderen voor informatie, advies en beperkte ondersteuning.
Wie doet wat qua zorg?
In het onderwijs zijn middelen beschikbaar voor onderwijsondersteuning en begeleiding. In de zorg middelen voor medische zorg. De medische zorg in de school is voor rekening van de gemeenten, de zorgverzekeraars of de overheid. Zij zijn verantwoordelijk voor de bekostiging van de medische zorg aan kinderen. Afstemming van de zorg in de school met de onderwijsondersteuning is belangrijk. Dat vereist goed overleg tussen ouders, school en de geldverstrekkers voor de zorgmiddelen.
Onderwijsondersteuning
De scholen hebben met passend onderwijs niet de taak om medische zorg, begeleiding of verpleging te bekostigen. Het budget dat scholen en samenwerkingsverbanden krijgen, is bedoeld voor onderwijsondersteuning op de scholen. Soms is medische zorg in de school nodig om kinderen onderwijs te kunnen laten volgen, zowel op een reguliere school als in het speciaal onderwijs.
Bekostiging zorg
De bekostiging vindt op verschillende manieren plaats. Voor leerlingen op het primair en voortgezet onderwijs loopt dat via de Wet langdurige zorg (Wlz), de Jeugdwet en de Zorgverzekeringswet. De keuze voor de leveringswijze van de zorg (in natura, persoonsgebonden budget of een combinatie) ligt bij de ouders. Bij zorg in natura kiezen ouders voor een of meerdere zorgaanbieders aangeboden door gecontracteerde zorgverleners. Kiezen zij voor een persoonsgebonden budget (pgb), dan is de ouder budgethouder. Voor dit budget kunnen ouders contracten afsluiten met zorgaanbieders. Deze zorgaanbieders worden betaald via de Sociale Verzekeringsbank. Deze zorg kan ook voor onderwijs worden ingezet. Maak hierover heldere afspraken met de ouders. Lees er meer over op pgb.nl.
Wet langdurige zorg (Wlz)
Kinderen die blijvend 24 uur per dag zorg of permanent toezicht nodig hebben, vallen onder de Wlz. Op basis van landelijke criteria wordt bepaald of een kind in aanmerking komt voor Wlz-zorg. De omvang van de gespecialiseerde zorg hangt af van de zorgbehoefte. De indicatie is geldig voor onbepaalde tijd.
Jeugdwet
Wanneer een leerling persoonlijke verzorging of begeleiding op school nodig heeft, valt dit onder de Jeugdwet. Hierin is bepaald dat gemeenten en samenwerkingsverbanden van schoolbesturen een plan moeten maken waarin ze beschrijven hoe ze de jeugdhulp en het onderwijs organiseren. Beide partijen hebben de verplichting om deze plannen met elkaar te bespreken. De school en gemeente stemmen de onderwijsondersteuning en zorg onderling op elkaar af. De invulling hangt af van wat de leerling kan en nodig heeft.
Zorgverzekeringswet
Wanneer een leerling intensieve kindzorg en/of verpleging nodig heeft, ook op school, gaat dit via de wijkzorg. Dit valt onder de Zorgverzekeringswet. De school en de wijkzorg stemmen de onderwijsondersteuning en zorg op elkaar af. De invulling hangt af van wat en kind kan en nodig heeft.
Belang van het kind
De afstemming van (medische) zorg en onderwijs mag er nooit toe leiden dat kinderen door het ontbreken van een goede regeling geen onderwijs krijgen. Als je als ondersteuningsplanraad of (G)MR signalen krijgt dat kinderen tussen wal en schip dreigen te vallen, trek dan vanuit de medezeggenschap aan de bel. Door de ingewikkeldheid van de regels ontstaan soms schrijnende situaties. Het belang van het kind en het recht op onderwijs staan ten allen tijde voorop. De enige goede weg is om gezamenlijk als school en schoolbestuur, samenwerkingsverband, gemeente, zorgaanbieders, -verzekeraars en ouders een oplossing te zoeken en in praktijk te brengen. Die zorg moet kwalitatief goed zijn en door gekwalificeerd personeel worden verricht. De bekostiging hiervan moet in overleg opgelost worden, zonder dat school en ouders hier bureaucratische last van en onzekerheid over hebben.