Steeds meer scholen voeren een alternatief lesrooster in. Het continurooster is bezig met een opmars en wordt op veel scholen ingevoerd. Ook een rooster met vijf gelijke schooldagen is populair. Maar: schooltijden kunnen niet zomaar gewijzigd worden. Het initiatief ligt bij de school, maar de oudergeleding van de medezeggenschapsraad heeft instemmingsrecht. Daarnaast hebben álle ouders een belangrijke stem bij een wijziging van de schooltijden. De school is namelijk verplicht om een ouderraadpleging te organiseren. Hoe zit dat precies?
De afgelopen tien jaar is het aantal basisscholen dat werkt met een traditioneel lesrooster – dat begint tussen 08.30 en 08.45 en eindigt tussen 14.30 en 15.30 – gedaald van ruim driekwart tot 37 procent. Tegenwoordig werkt ongeveer een kwart van de scholen met het continurooster. Kinderen hebben dan een korte middagpauze, zijn op woensdagmiddag vrij en op andere dagen sluit de school om 14.45. Ook bij het vijf-gelijke-dagenmodel is de middagpauze een stuk korter. Een tekort aan vrijwilligers voor de middagpauze en rust en regelmaat voor de kinderen zijn belangrijke redenen van schoolleiders om een alternatief lesrooster in te voeren.
Inspraak via medezeggenschap
Een school is vrij om keuzes te maken in de begin- en eindtijd van het onderwijs en de duur van pauzes. Maar bij het vaststellen of wijzigen van de schooltijden heeft de oudergeleding van de MR instemmingsrecht. Dat is vastgesteld in de Wms (artikel 13 lid 1 sub h). Daarnaast heeft de oudergeleiding van de MR ook instemmingsrecht bij het vaststellen of wijzigen van de schooltijd (artikel 13 lid 1 sub g Wms). In de schoolgids moet worden opgenomen hoe de verplichte onderwijstijd wordt benut.
Verplichte raadpleging ouders
Voordat de medezeggenschapsraad instemming mag verlenen, moet er een ouderraadpleging georganiseerd worden. Dat is verplicht (artikel 15 lid 3 Wms). Dat betekent dat álle ouders geraadpleegd moeten worden voordat er een definitief besluit kan worden genomen.
Recht op pauze
Formeel gezien heeft de personeelsgeleding van de MR geen bevoegdheid als het gaat om het vaststellen van de schooltijden. Toch heeft het personeel via een andere weg wel inspraak. Een wijziging van de onderwijstijd heeft immers invloed op de personele inzet en in het geval van een continurooster op de lengte van de pauze. Bij vaststelling of wijziging van de arbeids- en rusttijdenregeling heeft de personeelsgeleding instemmingsrecht (artikel 12 lid 1 sub f Wms). Volgens de CAO PO hebben personeelsleden recht op 30 minuten pauze nadat zij 5,5 uur aaneengesloten hebben gewerkt. Alleen met instemming van de personeelsgeleding van de MR mag de school dit omzetten in twee keer 15 minuten.
Van tijdelijk naar definitief
Kortom, het wijzigen van de schooltijden gaat niet zomaar. De afgelopen twee jaar zagen we dat veel scholen als gevolg van de coronacrisis met een ander rooster werkten dan normaal. Zij gingen bijvoorbeeld over op een ‘tijdelijk’ continurooster om de verkeersbewegingen van ouders zoveel mogelijk te beperken. Let op: als een school het tijdelijke continurooster wil omzetten naar een definitief rooster gelden de normale procedures, zoals afstemming met de MR en ouderraadpleging.
Meer weten?
Wil je meer weten over schooltijden in het primair onderwijs? Lees dan ook de verschillende publicaties van de aangesloten veldpartijen: